Met enige regelmaat krijgen wij bij Voorvaart Advocaten vragen die betrekking hebben op een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Niet zelden is het probleem dat de verzekeraar weigert uit te keren omdat de (inmiddels arbeidsongeschikte) verzekeringnemer zijn mededelingsplicht zou hebben geschonden bij het aangaan van de verzekering.
In dit artikel wordt kort ingegaan op een aantal juridische vragen waar men in dergelijke gevallen tegenaan kan lopen. Wat houdt de mededelingsplicht precies in? en: wat zijn de gevolgen indien de mededelingsplicht wordt geschonden?
Mededelingsplicht
In de wet wordt de mededelingsplicht als volgt omschreven:
“De verzekeringnemer is verplicht vóór het sluiten van de overeenkomst aan de verzekeraar alle feiten mede te delen die hij kent of behoort te kennen, en waarvan, naar hij weet of behoort te begrijpen, de beslissing van de verzekeraar of, en zo ja, op welke voorwaarden, hij de verzekering zal willen sluiten, afhangt of kan afhangen.”
Voor beantwoording van de vraag of de mededelingsplicht is geschonden is van belang:
- hetgeen de verzekeringnemer kent/behoort te kennen (het `kennisvereiste’). Heeft de verzekerde nagelaten feiten waarmee hij bekend was/behoorde te zijn aan de verzekeraar mee te delen? Indien achteraf bijvoorbeeld komt vast te staan dat iemand ten tijde van het afsluiten van de verzekering al ziek was terwijl deze persoon dat niet wist/behoorde te weten, is dus in beginsel geen sprake van schending van de mededelingsplicht.
- de feiten waarvan de verzekeringnemer behoort te begrijpen dat deze van belang zijn voor de verzekeraar voor afsluiten van de verzekering (het ´kenbaarheidsvereiste´). De meeste verzekeraars maken gebruik van een vragenlijst die ingevuld moet worden voordat de verzekering wordt afgesloten. Maakt een verzekeraar gebruik van een dergelijke vragenlijst, dan moet het voor de verzekeringnemer duidelijk zijn dat deze punten de verzekeraar interesseren. Indien deze vragen niet naar waarheid worden ingevuld zal snel sprake zijn van schending van de mededelingsplicht. Zijn de vragen daarentegen zeer vaag/algemeen (´hebt u nog andere feiten mede te delen?´) dan komt dit voor risico van de verzekeraar en kan geen beroep op schending van de mededelingsplicht worden gedaan.
- feiten waarvan de beslissing van de verzekeraar afhang of kan afhangen (het ´relevantievereiste´). Daarbij wordt gekeken wat voor beleid een ´redelijk handelend verzekeraar´ hanteert. Wijkt een verzekeraar van dit algemene beleid af, dan zal zij dit duidelijk moeten maken aan de verzekerde vóór afsluiting van de verzekering.
- Het verschoonbaarheidsvereiste. Een verzekeraar kan kan zich niet beroepen op niet-mededeling van feiten die zij al kende of behoorde te kennen.
Wat zijn de gevolgen van schending van de mededelingsplicht?
Termijn
Als de verzekeraar vindt dat u uw mededelingsplicht hebt geschonden door bepaalde feiten achter te houden/te verzwijgen, dan moet dit binnen twee maanden na ontdekking aan u worden gemeld. Is de verzekeraar te laat, dan kan op verzwijging geen beroep meer worden gedaan en zal de verzekeraar gewoon uit moeten keren.
Alsnog uitkeren
Staat vast dat u uw mededelingsplicht hebt geschonden en meldt de verzekeraar dit op tijd, dan moet de verzekeraar tóch uitkeren indien:
- de niet/onjuist medegedeelde feiten niet in verband staan met het risico dat zich heeft verwezenlijkt;
- de verzekeraar bij kennis van de ware stand van zaken slechts een hogere premie, een lagere dekking of andere verzekeringsvoorwaarden zou hebben gehanteerd. De uitkering vindt dan plaats conform de voorwaarden zoals die bij kennis van de ware stand van zaken zouden gelden.
Opzet
De verzekeraar mag de verzekering per direct opzeggen, indien vast komt te staan dat de verzekeringnemer opzettelijk de verzekeraar heeft misleid, of indien de verzekeraar bij kennis van de ware stand van zaken geen verzekering zou hebben afgesloten. Er is in deze gevallen geen uitkering verschuldigd.
Vragen?
De praktijk leert dat verzekeraars in geval van een AOV regelmatig ten onrechte een beroep doen op schending van de mededelingsplicht, zodat zij niets aan de arbeidsongeschikte verzekerde hoeven uit te keren. Beroept uw verzekeraar zich op schending van de mededelingsplicht of heeft u andere juridische vragen over uw AOV? Neem dan contact op met Voorvaart Advocaten om te ervaren wat zij voor u kunnen betekenen.